Auteur: Leo Leurink
Onze heemkundevereniging is dankzij een oplettende wandelaar een (vis)netverzwaarder rijk geworden. Wandelend langs de oevers van de Bornse beek vond mevrouw A. Weusthuis het hieronder afgebeelde voorwerp ter hoogte van de Oude Deurningerweg, waar men in het najaar van 2011 bezig is geweest met het afvlakken van de beekoevers. Hieronder een beschrijving van het voorwerp dat door de vindster aan de Bornse heemkundevereniging is geschonken.
Het doel van (vis)netverzwaarders
Ze zijn op het oog wellicht niet spectaculair, maar vertellen wel hun verhaal. Dergelijke netverzwaarders zijn eeuwenlang door vissers gebruikt om lijnen van visnetten die onder meer in
rivieren werden gespannen, strak en op hun plaats te houden. Meestal werden deze gewichten uit baksteen door de vissers zelf vervaardigd. Baksteen was gemakkelijk te bewerken. Boven of middenin werd een rond gat (doorsnee: 2 cm.) geboord. Met behulp van een touw kon dan de netverzwaarder aan het visnet worden gehangen.
Ze zijn er in vele vormen en afmetingen, waarbij zelfs exemplaren die dateren uit de Romeinse tijd. Verwijzend naar eerdere gelijksoortige vondsten, vaak te zien in scheepvaart- en visserijmusea, dateert deze (vis)netverzwaarder tussen 1300-1800 na Chr. Doordat ze vele eeuwen werden gebruikt, is een precieze datering lastig te geven.
Ze zijn niet echt zeldzaam te noemen en worden vaker gevonden in of nabij grotere rivieren maar ook wel bij (in) beken en sloten. Des te meer een bewijs dat er vroeger in stroompjes ook serieus werd gevist. Het bevestigt bovendien dat er weleer in Borne niet alleen in de nabij de Meijershof aangelegde visvijvers, de z.g. “visscherijen” is gevist, maar ook in de Bornse beek.
Verantwoording
Fries Scheepvaartmuseum
De Nieuwe Drentse Volksalmanak 2006
(–> naar PDF-versie van deze publicatie)
(–> naar Inhoudsopgave 2012-02)
(–> naar Boorn & Boerschop pagina)